Το Δημοτικό Σχολείο Μαυροματάκη Μ. & ΣΙΑ Ε.Ε. αποτελεί μια ιδιωτική εκπαιδευτική πρωτοβουλία στην πόλη των Χανίων από το 1992. Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως εξαθέσιο δημοτικό με ιδιαίτερο χαρακτήρα λόγω της σύνθεσης του μαθητικού δυναμικού, του διδακτικού προσωπικού και της διεύθυνσης. Το σχολικό περιβάλλον αναπτύσσεται και βελτιώνεται για να ανταποκρίνεται στις εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανάγκες, να παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες προς γονείς και μαθητές και να ενδιαφέρεται για την επαγγελματική ανάπτυξη του προσωπικού. Η επίτευξη των στόχων και οι σχέσεις συνεργασίας εντός κι εκτός σχολικού περιβάλλοντος αποτελούν κύριο μέλημα της διεύθυνσης του σχολείου που συνιστά στη βάση της μια οικογενειακή επιχείρηση.
Μ’ ένα σύνολο 50 περίπου μαθητών το σχολείο μας θεωρείται μικρό ως προς το μαθητικό δυναμικό. Τα κορίτσια υπερτερούν με ποσοστό 61% και παρατηρείται διαφοροποίηση ως προς την αναλογία αγοριών κοριτσιών ανά τάξη. Αυτή η διαφοροποίηση δημιουργεί κάποιες δυσκολίες επικοινωνίας. Το γεγονός συνιστά μια πρόκληση για τη συνεργασία ανάμεσα σε μαθητές διαφορετικής ηλικίας με αποτέλεσμα να παρατηρούνται διαδικασίες μάθησης μέσω συνομηλίκων (peer learning), και να αποφεύγεται κάποια παιδιά να αισθάνονται ότι δεν έχουν φίλο ή να δημιουργούνται σχέσεις αποκλειστικότητας.
Αυτό που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ο μεγάλος σε σχέση με το σύνολο αριθμός αλλοδαπών μαθητών (προέλευση: ΗΠΑ κυρίως αλλά και Καναδάς, Γερμανία, Κίνα, Ιαπωνία), που μαζί με τους μαθητές μεικτών γάμων (ένας γονέας από Φινλανδία, Ιταλία, Αλβανία, Σλοβακία, Ρωσία, Δανία) ανεβάζει το ποσοστό τους στο 51%. Το γεγονός αυτό προσδίδει στο σχολείο μας ένα χαρακτήρα πολυπολιτισμικό και πολυγλωσσικό, αφού εκτός από τα ελληνικά μιλιούνται ακούγονται πάνω από 10 διαφορετικές γλώσσες. Αποτελεί πρόκληση η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα που σηματοδοτεί την ανάπτυξη επικοινωνιακών πρακτικών αποτελεσματικών και μορφωτικών.
Η πρόκληση αυτή διατυπώνεται στη διαμόρφωση του οράματος του σχολείου. Σε έναν κόσμο που αλλάζει συνεχώς, συχνά με οδυνηρό τρόπο, η μόνη ελπίδα μας είναι να είναι οι επόμενες γενιές καλά προετοιμασμένες, προκειμένου να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν. Αυτή η διαδικασία ξεκινά από τη μικρή ηλικία με την κατάλληλη εκπαίδευση, η οποία θα παράσχει μια σταθερή βάση σε ένα παιδί για να αναπτύξει την προσωπικότητά του και να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Γι’ αυτό το όραμά μας ως σχολείο είναι να εκπαιδεύσουμε τους αυριανούς πολίτες, οι οποίοι θα είναι σε θέση να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο.
Σε αυτό το πλαίσιο, πιστεύουμε ότι η αποστολή μας είναι να εκπαιδεύσουμε τους μαθητές μας με βιωματικό και ευχάριστο τρόπο και να τους βοηθήσουμε να αποκτήσουν τα απαραίτητα εφόδια, έτσι ώστε να γίνουν ικανοί και υπεύθυνοι πολίτες του κόσμου. Η εκπαίδευση αυτή δεν πρέπει να γίνει μόνο με την έννοια της προσαρμοστικότητας, έτσι ώστε οι πολίτες του αύριο να μπορούν να κατανοήσουν τις ευκαιρίες και τις δυσκολίες και να ανταποκριθούν με ευελιξία. Θεωρούμε την έννοια της ευθύνης εξίσου σημαντική, δηλαδή να αναλάβουν υπεύθυνο ρόλο και να αγωνιστούν για την πρόοδο και την ευημερία ολόκληρου του κόσμου. Πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος να εμπνεύσουμε τους μαθητές προς αυτή την κατεύθυνση είναι να δώσουμε ένα καλό παράδειγμα με τις δικές μας ενέργειες και πράξεις. Γι’ αυτό εργαζόμαστε για τη δημιουργία ενός κατάλληλου σχολικού περιβάλλοντος που θα στελεχώνεται με άτομα που συμμερίζονται παρόμοιες αντιλήψεις και ιδανικά.
Εκπαιδευτικό προσωπικό: 14 (3 άντρες, 11 γυναίκες)
ΠΕ70: 6, ΠΕ11: 2, ΠΕ06: 2, ΠΕ05: 1, ΠΕ07: 1, ΠΕ16: 1, ΠΕ81: 1
Το προσωπικό είναι κυρίως νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί: Τέσσερις έχουν πάνω από 17 χρόνια υπηρεσίας (ο διευθυντής, ο γυμναστής, μία καθηγήτρια αγγλικών και η μουσικός), μία δασκάλα έχει 5 χρόνια υπηρεσίας και όλοι οι υπόλοιποι έχουν από 3 και κάτω. Μέχρι πρόπερσι είχε διαμορφωθεί ένας δυναμικός πυρήνας εκπαιδευτικών με 5 χρόνια τουλάχιστον προϋπηρεσία, αλλά αυτό άλλαξε με τη διαρροή προς το δημόσιο. Η ανεύρεση κάθε χρονιάς νέου προσωπικού αποτελεί μία επίπονη διαδικασία που διαμορφώνεται κυρίως από εξωγενείς παράγοντες και έχει τα θετικά και αρνητικά αποτελέσματα. Στη συντριπτική πλειοψηφία η επιλογή του νέου προσωπικού είναι η άριστη, αφού τα κριτήρια επιλογής είναι απαιτητικά.
Άριστο είναι επίσης το κλίμα συνεργασίας και η διαδικασίας ενσωμάτωσης του νέου ανθρώπινου δυναμικού στη σχολική κουλτούρα αποτελεί μέριμνα του διευθυντή αλλά και των παλαιότερων δασκάλων (μέντορες). Σημαντικό είναι ότι όλοι συμμερίζονται το ίδιο όραμα και φιλοσοφία. Πιο συγκεκριμένα:
Εκπαίδευση και ευχαρίστηση: Η πολυετής εμπειρία στην εκπαίδευση έχει δείξει ότι τα χαρούμενα παιδιά, που αγαπούν το σχολικό περιβάλλον και τους δασκάλους τους, είναι πιο δεκτικά στη μάθηση και είναι πρόθυμα να συνεργαστούν σε κάθε είδους δραστηριότητα, επειδή ταυτόχρονα αποκτούν γνώση και αυτοεκτίμηση. Η εκπαιδευτική διαδικασία των μαθητών πρέπει να πραγματοποιείται σε μια στοργική ατμόσφαιρα, μια αίσθηση ελευθερίας, δίνοντας έμφαση στον σεβασμό στους κανόνες και την ανάπτυξη της συνεργασίας με άλλους. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές δέχονται καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης, καθώς μαθαίνουν να προσπαθούν να βελτιωθούν χωρίς την απειλή τιμωρίας. Ευτυχείς μαθητές (και επομένως ευτυχείς γονείς) είναι αυτοί που δημιουργούν σχέσεις, που νιώθουν ασφάλεια και εμπιστοσύνη με άλλους ενήλικες, τους συμμαθητές τους και το γενικό περιβάλλον. Ως αποτέλεσμα, αυτοί οι μαθητές μεγαλώνουν, ωριμάζουν και μακροπρόθεσμα αποκτούν καλύτερη ποιότητα ζωής, αισθητική συνείδηση, ηθική συμπεριφορά και υψηλή αυτοεκτίμηση.
Η πολυγλωσσία είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική επικοινωνία: Η περιοχή όπου δραστηριοποιούμαστε δεν περιορίζεται πλέον από τα στενά τοπικά περιβάλλοντα και παρόλο που η Κρήτη είναι νησί, έχει γίνει πόλος έλξης και νέο σπίτι για πολλούς πολίτες από όλο τον κόσμο. Ως κοινωνία, θεωρούμε απαραίτητη τη γνώση της αγγλικής γλώσσας για πολλούς χρήσιμους λόγους (τουρισμός, επιχειρηματικότητα, οικονομία), αλλά και ως στοιχείο αυτοβελτίωσης (σπουδές, επικοινωνία, επαγγελματικά και κοινωνικά προσόντα). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η πολιτική του «δύο-συν-ένα» στην εκμάθηση γλωσσών (μητρική γλώσσα, αγγλικά και μία ακόμη ξένη γλώσσα) προωθείται από το 2002, πράγμα που σημαίνει ότι η πολυγλωσσία είναι απαραίτητο προσόν για έναν Ευρωπαίο πολίτη. Δημιουργώντας ένα δίγλωσσο περιβάλλον, οι μαθητές μας αναπτύσσουν μια δεύτερη γλώσσα, ενώ αναπτύσσουν τη μητρική τους γλώσσα σε συνεργασία με την οικογένειά τους. Ταυτόχρονα, θέλουμε να καλλιεργήσουμε τον σεβασμό για τις διαφορές των άλλων, προωθώντας την πολυμορφία και την πολυπολιτισμικότητα. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές μας είναι σε θέση να προετοιμαστούν ως ενεργοί πολίτες του κόσμου.
Ευέλικτη και ισορροπημένη ανάπτυξη προσωπικότητας: Σύμφωνα με τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης του H. Gardner, η νοημοσύνη μας αποτελείται από εννέα εξίσου σημαντικούς τύπους που αναπτύσσονται με διαφορετικό ρυθμό. Ως σχολείο, πρέπει να εργαστούμε για την ισότιμη ανάπτυξη όλων των τύπων νοημοσύνης με τη «διαχείριση» (αξιοποίηση) όλων των επιστημονικών τομέων (μαθημάτων) και τη συστηματική αλληλεπίδραση του σχολείου με την κοινωνία. Γι’ αυτό συμμετέχουμε συστηματικά σε πολλά τοπικά, εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και συμμετέχουμε σε καινοτόμα έργα σε συνεργασία με άλλα σχολεία και επιστημονικά ιδρύματα. Πιστεύουμε ότι η εκπαίδευση των μαθητών διευκολύνεται μέσω της συλλογικής μάθησης, ενισχύοντας έτσι τις θετικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους, την επικοινωνία και τον διάλογο.
Ο στόχος της διοίκησης και του προσωπικού του σχολείου είναι να δημιουργήσει ένα σχολικό περιβάλλον που θα βοηθήσει τους μαθητές να αναπτυχθούν τόσο γνωστικά, κοινωνικά όσο και πολιτιστικά. Μέσα από διαφορετικά ερεθίσματα και την κατάλληλη παρακίνηση, οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν και να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες και καινοτόμα έργα, συνειδητοποιώντας ότι ένα σχολείο είναι ένα μέρος όπου μπορούμε να διασκεδάσουμε μέσω της μάθησης. Το σχολείο μας, ως ένα σωστό ολοκληρωμένο σχολείο, προσφέρει ευκαιρίες για:
Το σχολείο μας έχει την ίδια οργάνωση με τα αντίστοιχα εξαθέσια δημόσια σχολεία και ακολουθώντας το ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας που ισχύει για αυτά. Επιπλέον του υποχρεωτικού ωρολόγιου προγράμματος διδασκαλίας στο ΔΣ Μαυροματάκη παρέχονται πρόσθετες εκπαιδευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο διευρυμένου ωρολογίου προγράμματος (35 διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως για κάθε τάξη) με στόχο κυρίως την ενίσχυση της γλωσσομάθειας, καθώς και τη διδασκαλία επιπλέον γνωστικών αντικειμένων.
Πιστεύουμε ότι τα παιδιά μπορούν να μάθουν καλύτερα μέσω πρακτικής εφαρμογής. Ακόμα και όταν κάνουμε λάθη μαθαίνουμε από αυτά, προσπαθούμε να συνεργαστούμε και να κάνουμε φίλους και γενικά προσπαθούμε πιο πολύ. Χρησιμοποιώντας διαφορετικά είδη υλικών, τα παιδιά εργάζονται ομαδικά και είναι σε θέση να δημιουργήσουν εκπληκτικά έργα. Για το λόγο αυτό, ΔΣ Μαυροματάκη ενσωμάτωσε νέα εκπαιδευτικά προγράμματα στον τομέα του STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική, Μαθηματικά).
Γενικά για το σχολικό έτος 2020-21 ενισχύθηκαν οι διδακτικές πρακτικές όπως:
Γλωσσομάθεια (bilingual school): Τα τελευταία χρόνια το ΔΣ Μαυροματάκη εφαρμόζει προοδευτικά ένα δίγλωσσο πρόγραμμα σπουδών, ακολουθώντας όπου κρίνεται εφικτό το δοκιμασμένο CLIL (Περιεχόμενο και Γλώσσα Μεθοδολογία Ολοκληρωμένης Μάθησης). Αυτό σημαίνει ότι συγκεκριμένες ενότητες μαθημάτων διδάσκονται και στις δύο γλώσσες, βοηθώντας τους μαθητές να «εκφραστούν» και στις δύο γλώσσες (μητρική γλώσσα και δεύτερη γλώσσα) που τις χρησιμοποιούν στην επικοινωνιακή της διάσταση. Η ομιλία μιας ξένης γλώσσας προϋποθέτει την απόκτηση και κατανόησή της, με αποτέλεσμα οι μαθητές να εκφράζονται. Το αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος, μέχρι στιγμής ήταν αρκετά ενθαρρυντικό για το μέλλον.
Μαστορέματα (tinkering): Γενικευμένη εφαρμογή κάθε φορά που προσφέρεται η ευκαιρία με τρόπο που οδηγεί σε σύνθετα έργα και εξατομικευμένες ευκαιρίες μάθησης
Προγραμματισμός (coding): Η έγκαιρη έκθεση στον προγραμματισμό βοηθά τα παιδιά να κατανοούν τους υπολογιστές ως τα πολύτιμα εργαλεία που είναι και όχι απλώς διασκεδαστικά παιχνίδια.
Ρομποτική (robotics): Τα ρομπότ επιτρέπουν στα παιδιά να αντιμετωπίζουν προβλήματα, να βρίσκουν ομαδικές λύσεις και να πειραματίζονται με έννοιες που μαθαίνουν.
Ιδιότητα του Πολίτη (citizenship): Τα παιδιά μπορούν να μάθουν τις βασικές αρχές πίσω από την ιδιότητα του πολίτη (ιθαγένεια). Μπορούν να μάθουν ότι έχουν φωνή που έχει αξία, μπορούν να μάθουν πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος κάθε ατόμου στην κοινωνία και μπορούν να μάθουν τη σημασία της ενημέρωσης. Αυτά μπορούν να τα μάθουν ακόμα και από το νηπιαγωγείο. Μέσα από νέες στρατηγικές, τα παιδιά όλων των ηλικιών μπορούν να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του να είσαι πολίτης. Οι μαθητές δεν θα μάθουν μόνο για τη δημοκρατία, αλλά θα «εφαρμόσουν τη δημοκρατία» σε μικρότερη κλίμακα, ώστε να αναδεικνύεται ο δημοκρατικός διάλογος και οι κανόνες του. Η δημοκρατία και η δημοκρατική συμπεριφορά είναι αρετές που εμπεριέχονται ως στοιχεία στην κοινωνικοποίηση, αποστολή του σχολείου.
Στρατηγική: Το ΔΣ Μαυροματάκη αποτελείται από έξι τμήματα με περιορισμένο αριθμό μαθητών, οι οποίοι μπορούν να εγγραφούν κατά σειρά προτεραιότητας. Υποστηρίζει τη λειτουργία της αρχής ότι οι μαθητές της σχολικής ηλικίας επωφελούνται από την παρουσία ενός πολυδύναμου δασκάλου, ο οποίος καθοδηγεί και εμπνέει τα παιδιά να αποκτήσουν γνώσεις και να αναπτύξουν τις προσωπικότητές τους σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα. Ο δάσκαλος είναι έτοιμος να σταθεί δίπλα σε κάθε μαθητή ξεχωριστά με κατανόηση και αγάπη. Μαζί με τον καθηγητή της τάξης, ένας καθηγητής Φυσικής Αγωγής – Κολύμβησης, Μουσικής, Αγγλικών, Γαλλικών-Γερμανικών και Πληροφορικής βοηθά κάθε μαθητή να προσεγγίσει και να κατακτήσει στο μέτρο του δυνατού τα «εκπαιδευτικά αγαθά». Οι μαθητές έχουν πρόσβαση και λειτουργούν σε ένα πολιτισμένο και ασφαλές περιβάλλον σύγχρονων εγκαταστάσεων. Το Δημοτικό Σχολείο είναι ανοιχτό στην κοινωνία και σε κάθε ευκαιρία αλληλεπιδρά μαζί της πάντα προς όφελος των μαθητών του. Για παράδειγμα, πραγματοποιούνται διήμερα προγράμματα βιωματικής μάθησης και οργανωμένες τακτικές επισκέψεις σε χώρους πολιτισμικής αναφοράς, συνεργασία με πολιτιστικούς και δημοτικούς φορείς, συμμετοχή σε σχολικά τουρνουά κ.λπ.
Το σχολείο μας προωθεί ένα βελτιωμένο εξωσχολικό πρόγραμμα, το οποίο προωθεί την ελεύθερη συμμετοχή των μαθητών. Ο δάσκαλος είναι καταρτισμένος και έτοιμος να βοηθήσει και να υποστηρίξει τους μαθητές με κάθε τρόπο, τόσο εντός όσο και εκτός της τάξης. Καταβάλλεται συστηματική να διατηρηθεί η καλή λειτουργία του σχολείου και να αναβαθμίζεται συνεχώς με καινοτόμα και πρωτοποριακά προγράμματα.
